De meeste mensen zijn paardenbloemen
Als je een paardenbloem plattrapt, blijft hij gezond en veert op. Voor een orchidee geldt dat niet. Die heeft meer en andere aandacht nodig om gezond te blijven. Vergelijk dit met de zorgopleidingen, protocollen en behandelingen en je ziet dat we vooral gericht zijn op de ‘paardenbloemen’. Als ‘orchidee’ kom je er soms nogal bekaaid van af. Egge van der Poel licht toe waarom en hoe dat moet veranderen.
door Egge van der Poel | coördinator Smart Health Tech Center Erasmus MC
In een gedigitaliseerde wereld waarin we data vrijelijk laten stromen kan het ook anders. De gemiddelde arts, therapeut of verpleegkundige weet vaak minder over hoe de orchideeën gedijen. Terwijl die kennis er wel degelijk is. Als we elke individuele patiënt zien als een leerervaring voor het collectief kan de zorg als geheel een kikkersprong maken. En halen we op een efficiënte manier het beste uit paardenbloemen, maar ook uit orchideeën.
Onbenut potentieel
Dit is de prelude van ons boek Geheelmeesters; een prikkelend en hartstochtelijk pleidooi om sneller te leren van- en met elkaar. Vanuit mijn persoonlijke achtergrond als experimenteel deeltjesfysicus bij CERN heb ik mogen meemaken waartoe de wereldwijde natuurkundige gemeenschap in staat is. Een enorme bundeling van kennis en kunde met baanbrekende ontdekkingen als gevolg. In de zorg probeer ik deze krachtenbundeling ook tot stand te brengen. Ik geloof dat wij slimmer kunnen werken en sneller kunnen leren. Het is daarbij essentieel data, informatie en kennis (gemakkelijk) uit te wisselen. Helaas lukt dat nog lang niet overal. Er is enorm veel nog niet benut potentieel.
Data-gedragen zorg
Dat potentieel zit niet alleen in data. Er is ontzettend veel onbenut potentieel aanwezig in mensen. Onderzoek toont aan dat 85% van de mensen met goede ideeën deze niet uit (Adam Grant, Originals). Wat zou er gebeuren met onze organisaties en samenwerkingen als we deze ideeën wél delen met elkaar? Ik ben enorm benieuwd welke gave vernieuwingen bedacht worden als we samen hardop durven dromen.
Naast deze menselijke kennisbron kan data van enorme waarde zijn. Maar wat mij betreft niet in de vorm van ‘data-gedreven zorg’. Het is naar mijn mening verkeerd om in data op zoek te gaan naar een verklaring voor de complexiteit van leefstijl en gezondheid. Een betere strategie zou het zijn als we data als een aanvullende kennisbron zien. Afhankelijk van de context speelt deze ‘objectieve data’ een meer of minder belangrijke rol. In plaats van data-gedreven zorg kunnen we dus beter streven naar een lerende dialoog, gevoed door data. Ik noem dat ‘data-gedragen zorg’.
Dromen
In ons boek Geheelmeesters bespreken we de noodzaak tot radicaal andere zorg en geven we vijf ontwerpprincipes. Met dit boek hopen we mensen te inspireren om voorbij ‘het is altijd zo geweest’ te komen. Meer dromen over de ideale wereld, meer durven en doen in de huidige situatie. Over die ideale wereld schrijven we: In de ideale wereld zitten patiënten zelf in de driver’s seat van hun zorg. De (digitale) technologie is de smeerolie daarvoor. Patiënten leren hun eigen lichaam (en/of geest) steeds beter kennen, mede door technologie om bepaalde zaken – zoals slaappatroon, bloeddruk of beweging – te monitoren. Ze delen die gegevens met hun zorgverleners, mantelzorgers en anderen in hun netwerk en krijgen samen met hen grip op hun eigen gezondheid en leefstijl. Ze bepalen samen met specialisten wat de beste behandeling is voor hun aandoening. Of, bijvoorbeeld in het geval van chronisch zieken of ouderen, bepalen zelf hoe ze een optimale kwaliteit van leven kunnen bereiken.
Egge van der Poel is een bèta met een alfarandje. Gepromoveerd in de experimentele deeltjesfysica met daarnaast een Bachelor als filosoof. Hij heeft een nieuwsgierige aard en een passie voor communicatie. Hij past niet makkelijk in hokjes en gebruikt die eigenschap om bruggen te bouwen. Egge probeert een lieve vader te zijn voor de drie jonge zonen die hij en zijn vrouw samen hebben. Daarnaast werkt hij voor het Erasmus MC als coördinator van het Smart Health Tech Center, als Executive Professor bij TIAS en als Freelance Data Scientist. Als freelancer adviseert hij verschillende stakeholders in de zorg, van overheid tot start-ups. Egge is ook een veelgevraagd spreker en dagvoorzitter op de thema’s Big Data, Data Science en Innovatie.
Ge-heel-meester
Een geheelmeester (m-v-x) is een zorgprofessional die buiten de eigen kolom kijkt, die kennis deelt en zich compromisloos inzet om een toekomstvaste zorg te ontwerpen. Buiten de eigen kolom reikt hierbij verder dan zorg: preventie en leefstijl horen bij het geheel. Dit is uiteraard spannend voor individuele zorgprofessionals, maar ook voor organisaties en hun leiders. In de ideale wereld ben je geen leider omdat je alles sneller en beter weet dan een ander. Je bent een leider omdat je durft te zeggen dat je iets niet weet maar wel wilt leren. Waar dit ons brengt? Ik weet het niet. Maar ik zie uit naar onze gezamenlijke leerreis.
